WBC در آزمایش خون چیست؟
WBC مخفف White Blood Cell به معنای گلبول سفید خون است. گلبول‌های سفید، جزء ضروری سیستم ایمنی بدن هستند و نقش حیاتی در دفاع در برابر عفونت‌ها، بیماری‌ها و مواد خارجی مضر ایفا می‌کنند. آزمایش شمارش کامل خون (CBC) شامل شمارش WBC است و اطلاعات مهمی در مورد سلامت سیستم ایمنی بدن ارائه می‌دهد.
انواع گلبول‌های سفید خون و عملکرد آنها چیست؟
پنج نوع اصلی گلبول سفید خون وجود دارد که هر کدام عملکردهای تخصصی خود را دارند:
-
نوتروفیل‌ها (Neutrophils): اینها فراوان‌ترین نوع گلبول‌های سفید هستند و نقش اصلی آنها مبارزه با عفونت‌های باکتریایی و قارچی است. آنها با بلعیدن و از بین بردن میکروب‌ها عمل می‌کنند.
-
لنفوسیت‌ها (Lymphocytes): این سلول‌ها نقش کلیدی در سیستم ایمنی تطبیقی دارند. دو نوع اصلی لنفوسیت وجود دارد:
- سلول‌های B: آنتی‌بادی تولید می‌کنند که به طور اختصاصی به پاتوژن‌ها متصل می‌شوند و آنها را از بین می‌برند.
- سلول‌های T: نقش‌های مختلفی در سیستم ایمنی دارند، از جمله از بین بردن سلول‌های آلوده به ویروس و تنظیم پاسخ ایمنی.
-
مونوسیت‌ها (Monocytes): این سلول‌ها پس از ورود به بافت‌ها به ماکروفاژها تبدیل می‌شوند که میکروب‌ها و بقایای سلولی را می‌بلعند و از بین می‌برند. همچنین در ارائه آنتی‌ژن به سلول‌های T نقش دارند.
-
ائوزینوفیل‌ها (Eosinophils): این سلول‌ها در مبارزه با انگل‌ها و واکنش‌های آلرژیک نقش دارند.
-
بازوفیل‌ها (Basophils): این سلول‌ها کمترین تعداد را در بین گلبول‌های سفید دارند و در واکنش‌های آلرژیک و التهاب نقش دارند.
WBC بالا (لکوسیتوز) به چه معناست؟
افزایش تعداد WBC در خون (لکوسیتوز) می‌تواند نشانه‌ای از چندین بیماری و وضعیت باشد، از جمله:
- عفونت‌ها: عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا قارچی می‌توانند باعث افزایش تعداد گلبول‌های سفید شوند.
- التهاب: شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید یا کولیت اولسراتیو می‌توانند باعث افزایش WBC شوند.
- سرطان خون: برخی از انواع سرطان خون، مانند لوسمی، می‌توانند باعث افزایش قابل توجه تعداد گلبول‌های سفید شوند.
- استرس: استرس جسمی یا روحی می‌تواند منجر به افزایش موقت WBC شود.
- داروها: برخی از داروها می‌توانند باعث افزایش تعداد گلبول‌های سفید شوند.
WBC پایین (لکوپنی) به چه معناست؟
کاهش تعداد WBC در خون (لکوپنی) می‌تواند نشان دهنده نقص سیستم ایمنی باشد و می‌تواند به دلیل موارد زیر باشد:
- عفونت‌های ویروسی: برخی از عفونت‌های ویروسی شدید می‌توانند باعث کاهش تعداد گلبول‌های سفید شوند.
- کمبود مواد مغذی: کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند بر تولید گلبول‌های سفید تأثیر بگذارد.
- داروها: برخی از داروها، مانند شیمی‌درمانی، می‌توانند باعث کاهش WBC شوند.
- بیماری‌های خودایمنی: در برخی از بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های خودی حمله می‌کند و می‌تواند بر تولید گلبول‌های سفید تأثیر بگذارد.
- سرطان خون: برخی از انواع سرطان خون می‌توانند باعث کاهش تعداد گلبول‌های سفید شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در مورد تعداد گلبول‌های سفید خود نگران هستید، همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک می‌تواند آزمایش‌های بیشتری را برای تشخیص علت هر گونه ناهنجاری در تعداد WBC انجام دهد و درمان مناسب را توصیه کند. به یاد داشته باشید که این اطلاعات فقط برای آموزش است و جایگزین مشاوره پزشکی حرفه‌ای نیست.
آیا تعداد WBC تنها شاخص سلامت سیستم ایمنی است؟
خیر. تعداد WBC فقط یک شاخص از سلامت سیستم ایمنی است. برای ارزیابی کامل سیستم ایمنی، پزشکان ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند دیفرانسیل WBC (که انواع مختلف گلبول‌های سفید را می‌شمارد) و آزمایش‌های ایمنی‌شناسی را تجویز کنند.
آیا تغییرات جزئی در تعداد WBC همیشه نشان دهنده مشکل جدی است؟
خیر. تغییرات جزئی در تعداد WBC همیشه نشان دهنده مشکل جدی نیست. با این حال، تغییرات قابل توجه یا مستمر باید توسط پزشک بررسی شود.
این مقاله اطلاعات کلی در مورد WBC در آزمایش خون ارائه می‌دهد و نباید به عنوان منبع پزشکی جایگزین مشاوره پزشک استفاده شود. برای تشخیص و درمان هرگونه مشکل سلامتی، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
